شناختهاى اخلاقى و حقوقى که گاهى به نام معرفتهاى ارزشى نامیده مىشوند داراى ویژگیهایى هستند که مىتوان آنها را به دو دسته کلى تقسیم کرد یک دسته ویژگیهاى مربوط به مفاهیم تصورى خاصى است که عبارات اخلاقى و حقوقى از آنها تشکیل مىیابند و دسته دیگر مربوط به شکل و هیئت عبارات ارزشى استیعنى معرفتهاى اخلاقى و حقوقى را به دو شکل مىتوان بیان کرد یکى شکل انشائى و امر و نهى چنانکه در آیات قرآن کریم فراوان دیده مىشود و دیگرى شکل خبرى و به صورت قضیه منطقى که داراى موضوع و محمول یا مقدم و تالى است چنانکه در موارد دیگرى در آیات و روایات بکار رفته است .
مىدانیم که عبارت انشائى از قبیل قضایا و قابل صدق و کذب نیست و در باره آن نمىتوان سؤال کرد که آیا عبارت انشائى راست استیا دروغ و اگر چنین سؤالى بشود باید پاسخ داد که نه این است و نه آن و فقط انشاء است بلى درباره امر و نهى مىتوان گفت که بالالتزام دلالت بر مطلوبیت متعلق امر براى امر کننده و مبغوضیت متعلق نهى براى نهى کننده دارد و به لحاظ همین دلالت التزامى مىتوان صدق و کذبى براى آنها در نظر گرفتیعنى اگر متعلق امر واقعا مطلوب امر کننده و متعلق نهى واقعا مبغوض نهى کننده باشد عبارت انشائى به حسب این دلالت التزامى صادق و در غیر این صورت کاذب خواهد بود .
بعضى از اندیشمندان غربى پنداشتهاند که قوام قواعد اخلاقى و حقوقى به امر و نهى و الزام و تحذیر است و به عبارت دیگر ماهیت آنها ماهیت انشائى است و از این جهتشناختهاى اخلاقى و حقوقى را قابل صدق و کذب نمىدانند و طبعا معتقدند که ملاکى هم براى صدق و کذب آنها نمىتوان در نظر گرفت و معیارى هم براى باز شناسى حقیقت و خطاى آنها نمىتوان ارائه داد .
ولى این پندارى نادرست است و بدون شک قواعد اخلاقى و حقوقى را در شکل قضایاى منطقى و عبارات اخبارى هم مىتوان بیان کرد بدون اینکه متضمن معناى انشائى باشند و در واقع ریختن شناختهاى اخلاقى و حقوقى در قالب عبارات انشائى یا نوعى تفنن ذهنى است و یا براى تامین اهداف تربیتى خاصى انجام مىگیرد .